Een Europese standaard voor reanimatie

De European Resuscitation Council (ERC) wil mensen niet alleen informeren over reanimatie, maar hen ook het vertrouwen geven om in actie te komen. Want de eerste minuten na een hartstilstand zijn cruciaal. “Twee handen en een AED (automatische externe defibrillator) kunnen een leven redden”, benadrukt Jan Van Dooren, CEO van ERC.

Sinds maart 2025 is ERC gevestigd op het Wetenschapspark in Niel. Daar zet de organisatie haar ontwikkeling voort van een puur wetenschappelijk netwerk tot een internationale speler die zich richt op zowel professionals als het brede publiek. Door mensen op te leiden, ondersteund door wetenschappelijk onderzoek, bewustwording te vergroten en kennis breed toegankelijk te maken, wil ERC haar maatschappelijke missie kracht bijzetten: levens redden door betere reanimatie.

Brede bewustwording redt levens

Wat begon met een focus op medische professionals, werd door de jaren heen aangevuld met een belangrijke dimensie: educatie voor leken. ERC constateerde namelijk dat bij zo’n 66% van de hartstilstanden omstaanders getuige zijn. “Dat maakt hen de eerste schakel in de keten van overleving,” vertelt Van Dooren. “Daarom willen we reanimatiekennis en -vaardigheden zo breed mogelijk verspreiden: op het werk, op school, op straat. We merken dat angst om fouten te maken een belangrijke drempel is. Maar niets doen is altijd erger. Hartmassage geven terwijl hulp onderweg is, maakt een wereld van verschil.”

Publieke bewustwording via campagnes zoals Get Trained, Save Lives en Kids Save Lives, lonen. In landen zoals Nederland en Denemarken, waar reanimatie breed ingeburgerd is, ligt het overlevingspercentage na een hartstilstand al op meer dan 20%, tegenover een Europees gemiddelde van 8%.

Van wetenschap naar opleiding

Sinds 1988 legt ERC zich als overkoepelend Europees orgaan toe op drie strategische pijlers: wetenschappelijk onderzoek en richtlijnontwikkeling, doeltreffende opleidingen, en maatschappelijke implementatie. Samen met meer dan 140 wetenschappers uit Europa en internationale partners uit o.a. de VS, Canada en Azië, onderzoekt ERC de mechanismen achter een hartstilstand en hoe reanimatietechnieken verbeterd kunnen worden. Elke vijf jaar stelt ERC op basis van dat onderzoek Europese richtlijnen op, waarvoor telkens anderhalf jaar voorbereiding nodig is.

ERC vertaalt die richtlijnen vervolgens naar didactisch materiaal, zoals handleidingen, boeken en cursussen voor uiteenlopende doelgroepen: van artsen tot leken, van spoedverpleegkundigen tot studenten en ouders. “We willen complexe kennis begrijpelijk, tastbaar en toegankelijk te maken,” voegt Van Dooren toe. “Daarom investeren we naast traditionele leermiddelen ook in digitale toepassingen en interactieve video’s.”

ERC stelt niet alleen de inhoud van de opleidingen ter beschikking, maar ook een internationaal opleidingskader en managementsysteem. Gecertificeerde instructeurs en partners bieden deze cursussen aan. Wie slaagt, ontvangt een diploma of certificaat van deelname. “We willen mensen vertrouwen geven om in actie te komen. Herhaling helpt daarbij. Veel cursisten geven aan dat ze pas na een tweede of derde opleiding écht durven handelen,” aldus Van Dooren.

Een nieuwe thuis in het Wetenschapspark

Sinds maart 2025 is ERC gevestigd in het Isala-gebouw op het Wetenschapspark in Niel. “Onze vorige locatie was niet meer afgestemd op onze behoeften,” zegt Van Dooren. “Het Wetenschapspark biedt een moderne infrastructuur, een netwerk van gelijkgestemde organisaties, een goede bereikbaarheid, én een centrale ligging tussen Antwerpen en Brussel.”

Daarnaast is de aanwezigheid van andere innovatieve bedrijven en kennisinstellingen een grote troef. “We geloven sterk in kruisbestuiving. Samenwerkingen met andere spelers in gezondheid, educatie of technologie kunnen ons werk versterken. Onze deur staat altijd open”, zegt Van Dooren lachend. “We nodigen andere bedrijven of instellingen graag uit om contact op te nemen of samen ideeën te verkennen.” ERC kijkt ook uit naar netwerkevents op het park, zoals het geplande kubbtoernooi in juni, om verdere connecties te leggen en uit te bouwen.

Iedereen kan een leven redden

1 op 1000 mensen in Europa krijgt jaarlijks te maken met een hartstilstand, jong of oud, sportief of niet. Meestal gebeurt dat buiten het ziekenhuis, en vaak is er iemand in de buurt. “Dat maakt van iedereen een potentiële hulpverlener,” stelt Van Dooren.

Vanuit hun nieuwe thuisbasis in het Wetenschapspark wil ERC haar missie blijven verdiepen: richtlijnen ontwikkelen, opleidingen toegankelijk maken en maatschappelijke bewustwording versterken. “Je hoeft geen arts te zijn om levens te redden,” besluit Van Dooren. “Wat je doet in de eerste minuten na een hartstilstand kan alles bepalen. Weten wat te doen, en het ook durven doen, dat maakt het verschil.”